Karamanoğlu Mehmet Bey, Karamanoğullarının ikinci Beyi Kerimüd-din Karamanın oğludur. Doğum tarihi belli olmayıp ölümü 1280'dir. Mehmet Bey askeri ve idari yönden bilgili bir devlet adamı idi. Bilim adamlarına büyük önem vermiştir. XIII. yüzyıl ortalarında Selçuklular, edebi dil olarak Farsçayı, devlet işlerinde Arapçayı kullanırlardı. Halk ise öz dilleri olan Türkçeyi kullanıyordu. Mehmet Bey, millet olarak birlikte yaşamanın ilk şartı olan dil birliğinin sağlanmasının gerekliliğine inanıyordu. Bu birliği gerçekleştirmek için Toroslar üzerinde yaşayan bütün Türkmen boylarını çevresinde toplayarak bir ordu oluşturdu. Üzerine gönderilen Selçuklu ve Moğol kuvvetlerini büyük bir yenilgiye uğratarak Konya'ya girdi. Burada yaşayan Selçuklu Türkleri, Karamanoğulları ile birlik oldular. Kısa zamanda Konya vilayeti ve bazı çevre iller Karamanoğullarının hâkimiyeti altına girdi. Daha sonra Selçuklu Sultanı İzzettin Keykavus’un oğlu Gıyaseddin Siyavuş’u başa geçiren Mehmet Bey’in kendisi de vezir oldu. İlk önceleri Moğol baskısına başarı ile karşı koymasına, birçok kere galip gelmesine rağmen, daha sonraki çarpışmaların birinde iki kardeşi ile beraber şehit düşmüştür. İdareciliği sırasında Türkçeyi resmi dil olarak ilan eden fermanını vermiştir. Bu fermanda “Bugünden sonra divanda, dergâhta ve bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır.” diyerek siyasi ve askeri bir zafer değil, aynı zamanda kültürel bir zafer kazanmıştır.
Karamanoğlu Mehmet Bey’i arıyorum
Göreniniz, bileniniz, duyanınız var mı?
Bir ferman yayınlamıştı;
‘Bu günden sonra, divanda, dergâhta, bargâhta, mecliste, meydanda Türkçeden başka dil konuşulmaya’ diye,
Hatırlayanınız var mı?
Dolanın yurdun dört bir yanını,
Çarşıyı, pazarı, köyü, şehri,
Fermana uyanınız var mı?
Nutkum tutuldu, şaşırdım, merak ettim,
Dolandığınız yerlerdeki Türkçe olmayan isimlere,
Gördüklerine, duyduklarına üzüleniniz var mı?
Tanıtımın demo, sunucunun spiker,
Gösteri adamının showmen, radyo sunucusunun diskjokey,
Çarpıcı, önemli haberleri flash haber diye seyredeniniz var mı?
Dükkânın store, bakkalın market, torbasının poşet,
Mağazanın süper, hiper, gros market,
Ucuzluğun damping olduğuna kananınız var mı?
İlan tahtasının billboard, sayı tabelasının skorboard,
Bilgilendirmenin brifing, bildirgenin deklarasyon,
Merakın, uğraşın hobby olduğuna güleniniz var mı?
Alanın platform, merkezin center,
Büyüğün mega, küçüğün mikro, sonun final,
Özlemin, hasretin nostalji olduğunu öğreneniniz var mı?
Yol üstü lokantamızın fast food,
Yemek çeşitlerimizin menü,
Hesabını adisyon diye ödeyeniniz var mı?
Sevimlinin sempatik, sevimsizin antipatik,
Vurguncunun spekülatör, eşkıyanın mafya,
Desteğe, bilemediniz koltuk çıkmaya sponsorluk diyeniniz var mı?
Masallarımızı, tekerlemelerimizi, atasözlerimizi unuttuk,
Şarkılarımızı, türkülerimizi, ninnilerimizi kaybettik,
Türkçemiz elden gidiyor, dizini döveniniz var mı?
Karamanoğlu Mehmet Bey’i arıyorum,
Göreniniz, bileniniz, duyanınız var mı?
Bir ferman yayınlamıştı…
Hayal meyal hatırlayıp da, sahip çıkanınız var mı?
Yusuf YANÇ
07 MAYIS
1921- Türkiye Muallimler ve Muallim Cemiyetleri Birliği kuruldu.
1924- Cumhuriyet gazetesi, İstanbul'da yayımlanmaya başladı.
1930- Hakkâri’de 7,2 büyüklüğündeki depremde 2514 kişi öldü.
1979- İran'ın yeni lideri Humeyni, evlenme yaşını kızlarda 13'e, erkeklerde 15'e indirdi.
2023- Millet İttifakı'nın Cumhurbaşkanı Yardımcısı adayı Ekrem İmamoğlu'na Erzurum mitingi esnasında taşlı saldırıda bulunuldu.
08 MAYIS
1984- Sovyetler Birliği Los Angeles Olimpiyatlarını boykot edeceğini açıkladı.
1993- Üç bin kişi Gökova termik santraline karşı eylem yaptı.
09 MAYIS
1920- Anadolu Ajansı, ''Büyük Millet Meclisi adına Mustafa Kemal'' imzasıyla ''İslam Âlemine Beyanname''yi
yayınladı: ''... Orduyu terhis etmek, köylülere Kuvayı Milliye'yi asi tanıtmak, milleti kendisine şeref veren en asil ve civanmert evladına karşı şüphe ve tereddüde düşürmek, İngiliz emri altında çalışan vatansızların ilk işi oldu.''
1955- ''Anneler Günü'' Türkiye'de ilk kez kutlandı.
1988- Basın Müzesi, İstanbul'da açıldı.
2015- 12 Eylül askeri darbesinin lideri ve 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren vefat etti.
10 MAYIS
1868- ''Danıştay'' kuruldu.
1876- Osmanlı devletinde sansür uygulamasına ilişkin ilk ''Kararnamei Âli'' çıkarıldı.
1919- İtilaf Devletleri temsilcileri, Paris'te, Yunanlıların İzmir'i işgali konusunda karar aldı.
1978- Tarihi Çiçek Pasajı binası çöktü. Enkaz altında kalan 7 kişi öldü, 16 kişi yaralandı.
2006- Şişli'deki Cumhuriyet gazetesi binasına bir hafta içinde ikinci kez el bombası atıldı.
11 MAYIS
1919- İtalyanlar Marmaris, Fethiye ve Bodrum'u işgal etti.
1938- Atatürk, çiftliklerini ve taşınmazlarını ulusa bağışladı.
1961- Yassıada'da ''Anayasayı ihlal'' davaları başladı.
1997- IBM bilgisayar şirketinin süper bilgisayarı Deep Blue, gelmiş geçmiş en büyük satranç ustası kabul edilen
Gari Kasparov'u yendi.
2000- Terör örgütü ''Hizbullah'' üyesi 32 sanığın yargılanmasına Ankara DGM'de başlandı.
2013- Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde patlamalar oldu. Hatay Valisi, ''ölü sayısı 51'' dedi.
12 MAYIS
1976- Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) Türkiye'de büro açma isteği kabul edildi.
1978- Ankara'nın Dışkapı semtindeki YIBA Çarşısında, tüp patlaması sonucu çıkan yangında 49 kişi öldü.
1979-TÜSİAD, gazetelere ''Gerçekçi Çıkış Yolu'' başlıklı, Ecevit hükümetini eleştiren tam sayfa ilan verdi.
2017- Türkiye dâhil 74 ülkeye siber saldırı düzenlendi.
13 MAYIS
1277- Karamanoğlu Mehmet Bey, Türkçeyi devletin resmi dili olarak ilan etti.
1915- Muavenet-i Milliye torpidobotu, İngiliz Goliath zırhlısını torpilleyerek batırdı.
1950- Ereğli Kömür İşletmelerinde Türkiye'nin ilk siyasal grevi yapıldı.
1965- Batı Almanya İsrail'i tanıdı. Karar nedeniyle 9 Arap ülkesi Batı Almanya ile ilişkisini kesti.
1981- Papa II. Jean Paul, Mehmet Ali Ağca tarafından Roma'da vurularak yaralandı.
2000- Ankara Sincan'da tarlaya bırakılmış halde fazla miktarda patlayıcı madde ve silah ele geçirildi.
2014- Soma'da maden faciası. 301 işçi yaşamını yitirdi.
